Jak wspominaliśmy już w poprzedniej części artykułu, aby uzyskać decyzję stwierdzającą chorobę zawodową, konieczne jest udowodnienie, że ma ona nierozerwalny związek z wykonywaną pracą. W pierwszej kolejności należy więc zgłosić podejrzenie zawodowej choroby państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu, pod który podlega dana miejscowość. Zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej może dokonać lekarz, weterynarz lub sam rolnik. Na wniosek zgłaszającego właściwy państwowy inspektor sanitarny wszczyna procedurę mającą na celu ustalenie przyczyn choroby. Kieruje rolnika na specjalistyczne badania do odpowiedniej jednostki orzeczniczej I lub II stopnia, którymi są między innymi poradnie i oddziały chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy oraz katedry, poradnie i kliniki chorób zawodowych akademii medycznych. Lekarz zatrudniony w jednej z tych placówek wydaje zaświadczenie o posiadaniu lub braku choroby zawodowej, które otrzymuje państwowy inspektor sanitarny, osoba, która stwierdziła podejrzenie choroby oraz rolnik.

Rolnikowi przysługuje okres 14 dni na odwołanie się od decyzji wydanej przez jednostkę orzeczniczą I stopnia, jeżeli nie zgadza się z jej treścią. Musi wówczas złożyć odwołanie za pośrednictwem jednostki orzeczniczej I stopnia o przeprowadzenie ponownego badania przez jednostkę orzeczniczą stopnia II. Orzeczenie wydane w wyniku ponownego badania jest ostateczne. 

Co przysługuje z tytułu ubezpieczenia KRUS?
W przypadku stwierdzenia rolniczej choroby zawodowej ubezpieczonemu oraz członkom jego rodziny oprócz świadczeń krótkoterminowych czy jednorazowego odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu (art. 13 i 14 Ust. z dn. 20 grudnia 1990), przysługują również świadczenia długoterminowe w postaci renty dla osób całkowicie niezdolnych do pracy w gospodarstwie. Za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uznaje się niezdolność do pracy przekraczającą okres 6 miesięcy. Należy pamiętać, iż jednorazowe odszkodowania przysługują z tytułu ubezpieczenia wypadkowego, natomiast renta może być przyznana osobie podlegającej pod ubezpieczenie emerytalno-rentowe przez wymagane okresy czasu zgodnie z art. 21 Ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r.