REKLAMA

Kodeks rolny. Jakie mogą być jego założenia?

Michał Ziemski
12.12.2022
chat-icon 0

- Kodeks rolny ma kompleksowo rozwiązywać problemy polskich rolników poprzez zebranie i ujednolicenie wszystkich przepisów dla branży rolniczej. Został ogłoszony 11 grudnia 2022 roku na konferencji PiS-u.
- Najważniejszymi przesłankami do stworzenia kodeksu było zabezpieczenie dochodów rolników, ochrona przed zdarzeniami losowymi i uregulowanie systemu dystrybucji płodów rolnych.
- Polski rząd zapowiedział opracowanie ustawy o rodzinnym gospodarstwie rolnym, co stoi w sprzeczności z ideą jednolitego kodeksu praw rolników.
- Kodeks rolny to nowe zasady, które mogą stać w sprzeczności z dwoma ustawami, które regulują kwestie obrotu ziemią rolną.

fot. Adobe Stock
REKLAMA

- Kodeks rolny ma kompleksowo rozwiązywać problemy polskich rolników poprzez zebranie i ujednolicenie wszystkich przepisów dla branży rolniczej. Został ogłoszony 11 grudnia 2022 roku na konferencji PiS-u.

- Najważniejszymi przesłankami do stworzenia kodeksu było zabezpieczenie dochodów rolników, ochrona przed zdarzeniami losowymi i uregulowanie systemu dystrybucji płodów rolnych.

- Polski rząd zapowiedział opracowanie ustawy o rodzinnym gospodarstwie rolnym, co stoi w sprzeczności z ideą jednolitego kodeksu praw rolników.

- Kodeks rolny to nowe zasady, które mogą stać w sprzeczności z dwoma ustawami, które regulują kwestie obrotu ziemią rolną.

Skąd wziął się pomysł stworzenia Kodeksu rolniczego?

Kodeks rolny to zbiór najważniejszych zasad i praw, które mają obowiązywać każde gospodarstwo rolne. Taki dokument został zapowiedziany przez Jarosława Kaczyńskiego - wicepremiera i prezesa Prawa i Sprawiedliwości w maju 2021 roku. W praktyce miał stanowić uzupełnienie szumnie ogłaszanego “Polskiego Ładu” dla mieszkańców wsi.

Przez ponad rok trwały prace nad nowym ustawodawstwem. W projekcie wziął udział m.in. komisarz ds. rolnictwa z ramienia UE – Janusz Wojciechowski oraz poseł PiS Grzegorz Wojciechowski. Rezultaty ich pracy mają zostać ogłoszone 11 grudnia, kiedy prezes partii rządzącej wyznaczył konferencję dotyczącą spraw wsi.

Do tej pory najważniejsze założenia PiS-u na temat polityki rolnej były przedstawione w strategii: “od pola do stołu”. Jedynym postulatem, który został zrealizowany przez władzę w tym programie było stworzenie projektu dopłat za paliwo rolnicze w większym wymiarze niż dotychczas.

Inspiracją do inicjatywy stworzenia kodeksu są rozwiązania, które funkcjonują we Francji od niespełna 60 lat. Tamtejszy kodeks reguluje szeroki zakres zagadnień dotyczących rolnictwa. Code Rural cały czas się rozwija i sprawdza się w praktyce na co dzień. W przypadku polskiej wsi największą zaletą podobnego rozwiązania byłoby niewątpliwie uproszczenie prawa i zgromadzenie najważniejszych przepisów w jednym miejscu.

Jakie mogą być założenia kodeksu rolnego?

Głównym założeniem kodeksu rolnego ma być rozdzielenie statusu małych gospodarstw od dużych farm rolnych. Akt prawny ma też regulować kluczowe zasady i prawa dotyczące prowadzenia gospodarstw rolnych i dobrych praktyk w branży rolniczej. W tym dokumencie mają też zostać zawarte obowiązki organów państwowych wobec rolników oraz zasady, jakimi prawo ma się kierować w postępowaniu z gospodarzami.

Zgodnie z informacjami podanymi przez twórców kodeksu, jego celem jest uregulowanie różnych aspektów, które nie zostały do tej pory objęte przepisami prawa. W tym wypadku będą to przede wszystkim takie kwestie, jak:

Twórcy zwracają uwagę, że nowy kodeks ma zmienić podejście państwa do producentów rolnych na bardziej “miękkie i cywilistyczne”.

Kodeks rolny a ustawa o rodzinnym gospodarstwie rolnym

Kodeks rolny, zgodnie z zapowiedziami posła Grzegorza Wojciechowskiego, ma stać się kompleksowym zbiorem wszystkich kwestii rolniczych w jednym dokumencie. Stoi to w sprzeczności z innymi zapowiedziami ustawodawców, ponieważ równocześnie trwają prace nad ustawą o rodzinnym gospodarstwie rolnym.

W tym dokumencie rząd obiecuje wzmocnienie roli i ochrony prawnej nad gospodarstwami rodzinnymi. Poruszane są tu kwestie dziedziczenia i wprowadzenia przepisów, które mają usunąć obowiązek sprzedaży gospodarstwa przed skorzystaniem z emerytury. Dodatkowo ustawa ma uprościć zasady przyznawania pomocy z UE i zmienić reguły przyznawania dotacji.

Co w przypadku obrotu ziemią rolną?

Jedną ze spraw, którą mógłby regulować kodeks rolny jest m.in. obrót ziemią rolną. Tak się składa, że te kwestie są regulowane za pomocą dwóch odrębnych ustaw:

  • o kształtowaniu ustroju rolnego z 11 IV 2013 roku. Ustawa definiuje indywidualne gospodarstwa rolne jako zbiór użytków rolnych poniżej 300 hektarów powierzchni. Reguluje też zasady obracania ziemią rolną,

  • o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa z 19 X 1991 r. W tym akcie prawnym występuje wyraźny podział na sposoby postępowania w przypadku zbywania ziemi rolnej należącej do państwa. Celem tej ustawy była regulacja prawna obszarów należących do byłych PGR-ów.

W tym wypadku wprowadzenie nowych przepisów prawa może dodatkowo skomplikować sytuację na rynku ziemi rolnej. Dodatkowe regulacje mogą wprowadzić chaos legislacyjny, ponieważ powyższe dwie ustawy dosyć szczegółowo zajmują się kwestią obrotu gruntami rolnymi.

Nowe ustawodawstwo ma być odpowiedzią rządu na problem niedoboru ziemi, z który boryka się wielu rolników. Tymczasem w zasobach agencji KOWR znajduje się ponad 300 tysięcy hektarów gruntów, które nie są użytkowane i dzierżawione. Największą przeszkodą w podziale ziemi i oferowaniu jej rolnikom są wydłużone procedury, które mogą się ciągnąć nawet przez okres 2 lat.

Działki rolne udostępniane przez KOWR są systematycznie dzielone na 10 hektarowe obszary i wystawiane na przetargach. Powoduje to znacznie rozdrobnienie ziemi rolnej, co nie jest korzystne dla branży.

11 grudnia 2022 roku uczestniczący w Zgromadzeniu Polskiej Wsi unijny komisarz ds. rolnictwa Janusz Wojciechowski przekazał informacje o pracach nad Kodeksem rolnym. 

– Przepisy ogólne Kodeksu rolnego nie powinny budzić kontrowersji; na wiosnę kodeks mógłby wejść w życie – powiedział Wojciechowski.

zwracając uwagę, że zarówno władze państwowe, jak i Unia Europejska winny zapewnić rolnikom bezpieczeństwo ekonomiczne i prawne, aby mogli oni z kolei nam zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe. 

Podkreślił też, że niezbędne są szerokie konsultacje z rolnikami i ich organizacjami.

Komisarz podkreślił także konieczność zagwarantowania tego wszystkiego co jest obiecywane. Powołanie instytucji rzecznika rolników w ocenie komisarza powinno byc gwarantem tego wszystkiego co jest obiecywane.

Janusz Wojciechowski przekazał też, że będzie to niewielka instytucja, ale w założeniu dostępna dla wszystkich rolników, a rzecznik mógłby się on zająć między innymi wspieraniem rolników w postępowaniach sądowych.

(rpf) Michał Ziemski

chat-icon 0

REKLAMA

Polecane

Komentarze (0)

Zaloguj się lub załóż konto, Twoja nazwa zostanie automatycznie przypisana do komentarza.

Zamieszczając komentarz akceptujesz regulamin


REKLAMA

Zobacz więcej

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA