Problemy branży mleczarskiej. Czy propozycje rozwiązań zostaną zaakceptowane przez ministra rolnictwa?
0
- Początek lutego rozpoczął się pod znakiem rozmów ministerstwa rolnictwa z przedstawicielami sektora mleczarskiego.
- Największym wyzwaniem w tej branży są relacje z dużymi sieciami handlowymi, które nie są partnerskie i wypadają na niekorzyść przetwórców i dystrybutorów produktów mleczarskich.
- Dużym problemem jest także malejąca liczba gospodarstw hodujących bydło mleczne oraz brak wykwalifikowanych pracowników.
- Według ministra Kowalczyka rozwiązaniem problemu różnych uczestników rynku mleczarskiego jest organizacja spotkania przedstawicieli odbiorców, jak i dostawców produktów mlecznych. W odpowiedzi na odchodzenie rolników od podmiotów skupowych zapowiedział kontrole firm, które skupują mleko po wyższych cenach.
- Początek lutego rozpoczął się pod znakiem rozmów ministerstwa rolnictwa z przedstawicielami sektora mleczarskiego.
Krzysztof Ciecióra: Nie ma żadnego zagrożenia dla konsumentów. Polski drób jest bezpieczny
Dopłaty do zbóż i nawozów – przedłużony termin naboru wniosków
Jakie tematy z branży mleczarskiej były omawiane z ministrem?
Na początku lutego 2023 roku minister rolnictwa i rozwoju wsi, Henryk Kowalczyk spotkał się z reprezentantami branży mleczarskiej. Celem tej rozmowy było omówienie obecnej sytuacji na rynku mleka i nabiału. Przedstawiciele spółdzielni odbyli dyskusję z ministrem na temat najbardziej palących tematów, które dotykają sektor mleczarstwa.
Największym problemem dla branży są niewątpliwie relacje z odbiorcami produktów mleczarskich, do których należą sieci handlowe. Zdaniem uczestników dyskusji brakuje porozumienia na linii – producenci mleka - przetwórcy - sprzedawcy i konsumenci. Każda z tych grup boryka się z drastycznymi zmianami cen mleka, co mocno zdezorganizowało handel masłem i serami. Jeszcze całkiem niedawno mleczarnie sprzedawały masło w cenie 30 zł/kg, a obecnie cena zmniejszyła się o 1/3, czyli za 20 zł/kg. Tymczasem dystrybutorzy produktów – sklepy – nie kwapiły się do przeprowadzania obniżek cen i starały się wykorzystać tę sytuację na niekorzyść przetwórców i dostawców.
Takie same wyzwania były omawiane na podobnym spotkaniu, które odbyło się dokładnie rok temu. W tamtym okresie, pomimo sporych podwyżek kosztów produkcji sieci nie chciały płacić dostawcom wyższych cen.
Jednym ze sposobów poradzenia sobie z powyższym problemem jest przyjęcie rozwiązań, które funkcjonują na rynku niemieckim. Polega to na podpisywaniu z sieciami handlowymi średnioterminowych - kilkumiesięcznych - porozumień między sklepami a dostawcami w celu utrzymania cen na stałym poziomie.
Instytuty ze wsparciem z KPO na rozbudowę potencjału badawczego
Obecne działania nie przynoszą rezultatów, a spadek popytu i cen w konsekwencji może doprowadzić do obniżenia się poziomu produkcji. Zdaniem przedstawicieli branży obecne ceny produktów mleczarskich determinują cenę surowca na poziomie 1,70 zł/litr, co może doprowadzić do spadku produkcji mleka. Przy cenach skupu mleka na poziomie 2 zł/litr dalsza produkcja będzie nieopłacalna, co grozi masową likwidacją stad.
Problemy z dostawcami surowca i z pracownikami – wyzwania po stronie podażowej
Jednym z większych wyzwań branży jest także mniejsza liczba dostawców mleka i hodowców bydła. Brakuje gospodarstw, ponieważ nie ma następców, którzy chcieliby przejąć schedę po swoich rodzicach - hodowców krów mlecznych. Praca hodowcy jest coraz mniej popularna, ponieważ jest ciężka i wymaga ciągłej dyspozycyjności. Nie jest też postrzegana w kategoriach korzyści ekonomicznych. Produkcja jest wygaszana, a liczba gospodarstw maleje każdego roku – co widać świetnie w statystykach.
Polska wraz czterema krajami przyfrontowymi wystąpi do Komisji Europejskiej o zwiększenie pomocy
W 1996 roku w Polsce działało 1,3 miliona gospodarstw, w których rolnicy utrzymywali krowy, natomiast w roku 2021 było to niespełna 170 tysięcy gospodarstw. Wynika z tego, że w ciągu ostatnich 25 lat z rynku wycofało się 1,1 milionów farm, a ostatnia dekada przyniosła likwidację 258 tysięcy gospodarstw. W samym 2020 roku zniknęło ponad 10 tysięcy dostawców mleka, którzy dostarczali surowiec na potrzeby przemysłu mleczarskiego.
Podobne problemy widać w samej branży mleczarskiej. Wiele zakładów produkcyjnych posiada rynki zbytu w egzotycznych miejscach - przykładem może być Irak, Japonia, Arabia Saudyjska czy Chiny. Jednak w zakładach brakuje wykwalifikowanych pracowników i kadry, która posiada kompetencje do ciągłego doskonalenia produktów mleczarskich i podnoszenia ich jakości. Zagraniczni kontrahenci miewają często różne wymagania, których branża mleczarska nie jest w stanie zaspokoić. Wynika to właśnie z braku pracowników, ponieważ poziom technologiczny w sektorze jest bardzo zaawansowany.
Jakie są rozwiązania zaproponowane przez ministra rolnictwa?
Minister Kowalczyk chce zorganizować wspólne spotkanie producentów, przetwórców, sieci handlowych oraz konsumentów. Odniósł się także do kwestii problemów spółdzielni, od których odchodzą dostawcy mleka z powodu zbyt niskiej ceny surowca.
Receptą na te problemy jest jego zdaniem większa kontrola nad podmiotami, które oferują bardziej konkurencyjne stawki: “nie możemy zabronić komuś działalności gospodarczej, ale możemy egzekwować warunki kontraktacji, umów, płatności czy sanitarne.” Stoi to w sprzeczności z funkcjonowaniem wolnego rynku, na którym ceny dyktują zarówno nabywcy, jak i sprzedawcy. Minister poświęcił też uwagę na odniesienie się do ustawy kontraktowej, przepraszając za niedopilnowanie tej sprawy.
ARiMR: Wydłużony termin przyjmowania wniosków
(rpf) Michał Ziemski
0
Zaloguj się lub załóż konto, Twoja nazwa zostanie automatycznie przypisana do komentarza.