REKLAMA

Umorzenie kary umownej a przychód podatkowy

Jak zgodnie z prawem podatkowym należy podejść do następującej sytuacji: spółka z o.o. została pierwotnie obciążona przez swojego kontrahenta karą umowną. Spółka zaliczyła tę karę jako koszt uzyskania przychodów. Co powinno się wydarzyć w sytuacji, gdy kontrahent karę tą spółce umorzył? Otóż okazuje się, że w świetle prawa podatkowego w sytuacji takiej zostanie wygenerowany przychód podatkowy.

fot. Adobe Stock
Redakcja 25.08.2023 chat-icon1

REKLAMA

Wynika to bezpośrednio z ustawy o PDOP (art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a), która wprost wskazuje, jak sytuacja taka wpływa na CIT. Zgodnie z cytowanym fragmentem PDOP, do przychodów podatkowych należy zaliczyć m.in. umorzone zobowiązania, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów) itd. (z nieistotnymi dla tej sytuacji wyjątkami).

Warto podkreślić, że choć w samej ustawie o PDOP nie sprecyzowano, jak dokładnie powinno się rozumieć pojęcie "umorzenie zobowiązania", to organy podatkowe wskazują w tym przypadku na interpretację indywidualną Dyrektora KIS z 6 czerwca 2023 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.187.2023.1.SP. – na mocy której można tu przywołać definicję słownikową, zgodnie z którą jako "umorzenie" rozumiemy "zmniejszenie lub zlikwidowanie zobowiązania pieniężnego poprzez uzyskanie zrzeczenia się należności przez wierzyciela lub spłatę stopniową długu." Ponieważ w przypadku umorzenia dochodzi do zmniejszenia lub zlikwidowania części lub całości zobowiązania dłużnika, a dłużnik ma już obowiązku spełnienia świadczenia, po jego stronie dochodzi do powstania przychodu podatkowego.

Warto podkreślić, że warunkiem skutecznego umorzenia jest z jednej strony zwolnienie dłużnika  z długu, z drugiej- przyjęcie zwolnienia przez dłużnika. Umowa taka, będąca obustronnym oświadczeniem woli, nie musi przyjąć żadnej konkretnej formy,  wola stron może być również uzewnętrzniona w sposób dorozumiany.

Jeśli chodzi o wyjątki od powyżej opisanej sytuacji, do przychodów podatkowych nie można natomiast zaliczyć kwot będących równowartością umorzonych zobowiązań, jeśli umorzenie takie ma związek z:

  • postępowaniem restrukturyzacyjnym lub upadłościowym,
  • realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw,
  • bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków,
  • przymusową restrukturyzacją w rozumieniu ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.

Wracając do wspomnianej na początku tekstu sytuacji, w przypadku gdy na podatnika zostaje nałożona kara umowna – powstaje u niego zobowiązanie. Z kolei w momencie, gdy kara ta zostanie mu przez kontrahenta umorzona, to u podatnika- analogicznie jak w przypadku każdych innych umorzonych zobowiązań- powstaje przychód podatkowy (z wyłączeniem powyżej wymienionych wyjątków). Potwierdza to interpretacja indywidualna Dyrektora KIS (7 grudnia 2020 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.405.2020.1.SG). Zgodnie z tą interpretacją, ustawodawca w wprowadzonych przepisach chciał opodatkować  podatkiem dochodowym zarówno faktycznie otrzymane środki pieniężne, jak również wszelkie świadczenia nieodpłatne, powodujące powiększenie majątku podatnika. Z tą drugą sytuacją spotykamy się właśnie tutaj- gdy podatnikowi umorzone są kary umowne, a środki pieniężne- które miałyby zostać przeznaczone na spłatę ww. kary zostają w majątku podatnika. Właśnie wspomniane wyżej zwiększenie majątku powoduje konieczność uregulowania podatku dochodowego z tego tytułu.

Na koniec warto wspomnieć, że o kary umowne mogą zostać zarówno zaliczone, jak i nie zaliczone do koszów uzyskania przychodów (np. nie zaliczamy do kosztów podatkowych kar z tytułu wad dotyczących świadczonych usług, robót, dostarczonych towarów, a także opóźnień w wykonaniu usługi, robót bądź w dostarczeniu wolnego od wad towaru). Natomiast- co ważne- niezależnie od faktu, czy dana kara stanowiła koszt uzyskania przychodu, czy nie- po jej umorzeniu, staje się przychodem podatkowym.

Jak widać, kwestie związane z prawidłową interpretacją przepisów podatkowych, szczególnie w kwestiach tak szczegółowych i indywidualnych jak kary umowne, są mocno skomplikowane. U wielu przedsiębiorców może pojawiać się  wątpliwość, czy prowadząc swoją księgowość, postępują oni w sposób zgodny z ustawą o PDOP. Jeśli Ty również chcesz mieć pewność, że wszystkie tego typu kwestie są w Twoim przypadku uregulowane właściwie, pomoże Ci Biuro rachunkowe EFEKTA- profesjonalna księgowość w Warszawie. Umów się na bezpłatne konsultacje i pozwól, aby księgowością Twojej spółki zajęli się profesjonaliści.

(rpf) materiał sponsorowany


REKLAMA

Polecane

Komentarze (1)

Zaloguj się lub załóż konto, Twoja nazwa zostanie automatycznie przypisana do komentarza.

Zamieszczając komentarz akceptujesz regulamin


adam 27.08.2023

sprawy podatkowe i sądowe to masakra, lepiej powierzyc to fachowcom

0 0
REKLAMA

Zobacz więcej

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA