Zalety i wady tradycyjnego systemu odchowu cieląt
Prawidłowy odchów cieląt ras mlecznych jest istotnym elementem wpływającym na opłacalność chowu bydła mlecznego i produkcję mleka. W zależności od tego, jak żywimy i utrzymujemy cielę w pierwszych tygodniach po urodzeniu, taka będzie wydajność mleczna przyszłej krowy.

Zwiększenie przyrostów masy ciała cieląt w okresie odchowu o 1g/dzień zwiększa wydajność mleczną w laktacji o 4l/dzień. Cielęta leczone dwukrotnie w okresie odchowu mają mniejsze o 5% prawdopodobieństwo dożycia 1 laktacji, a także mniejsze aż o 8% prawdopodobieństwo dożycia 2 i każdej kolejnej laktacji. Zatem prawidłowy odchów cieląt to również duża szansa na poprawę długowieczności krów.
Jednym z najważniejszych czynników wpływających na odpowiednie zdrowie i kondycję cieląt jest prawidłowe ich żywienie w poszczególnych okresach ich rozwoju, a zwłaszcza w okresie stymulacji rozwoju przewodu pokarmowego. Przewód pokarmowy cielęcia po urodzeniu wygląda zupełnie inaczej niż u dorosłego przeżuwacza. Najlepiej rozwiniętą częścią jest trawieniec, a stosunek jego objętości do objętości przedżołądków (żwacza, czepca, ksiąg) wynosi 70:30. Stosunek ten jednak z czasem się zmienia, i w wieku około 3 miesięcy proporcje tych części żołądka wynoszą 15:85, a u dorosłych przeżuwaczy 10:90.
Przy omawianiu systemów odchowu należy rozpocząć od określenia celów odchowu jałówek:
1. Duże przyrosty masy ciała (podwojenie masy urodzeniowej w drugim miesiącu życia).
2. Wczesne wprowadzenie do odchowu pasz stałych (w momencie odsadzenia cielę powinno pobierać minimum 1 kg mieszanki treściwej typu starter).
3. Ograniczenie kosztów odchowu na mleku.
4. Prawidłowy rozwój brodawek żwaczowych poprzez zwiększenie powierzchni chłonnej błony śluzowej żwacza (podczas fermentacji żwaczowej z rozkładanych węglowodanów powstają lotne kwasy tłuszczowe, które stymulują rozwój brodawek i powierzchni chłonnej przedżołądka).
5. Mała podatność na choroby (zmniejszenie liczby upadków cieląt).
6. Prawidłowy rozwój gruczołu mlekowego (ważne aby nie przekarmiać energetycznie jałówek w krytycznym okresie odchowu).
7. Szybkie pokrycie jałówki (13–14 miesiąc życia, masa ciała 350–400 kg,124–126 cm w kłębie).
8. Szybkie pierwsze wycielenie (22–24 miesiąc życia, 580–650 kg, 138–141 cm w kłębie).
Podstawowy podział systemów odchowu cieląt opiera się na długości karmienia mlekiem lub preparatem mlekozastępczym.
System tradycyjny polega na pojeniu siarą przez okres 0–4 dni w ilości 10% masy ciała do 6 godzin po urodzeniu. Ważna jest minimalna ilość pobranej siary, dlatego jeżeli cielę nie chce samo pić to wlewamy siarę sondą. Następnie poimy cielęta mlekiem pełnym przez 5–10 dni. Do końca 3 miesiąca życia (90 dni) pojenie preparatem mlekozastępczym w ilości 5–8L (600–800 gram proszku).
Cechy dobrego preparatu mlekozastępczego:
- skład oparty na mleku w proszku w pierwszym miesiącu życia, później na tłuszczu zwierzęcym i białku soi;
- 20–30% białka w SM;
- 15–17% tłuszczu w SM;
- probiotyki, prebiotyki;
- preparaty immunologiczne;
- karoten;
- maślan sodu;
- siemię lniane;
- substancje przeciwbiegunkowe;
- witaminy;
- stała jakość i wartość.
Od 2 tygodnia skarmiamy pasze stałe np. gnieciony owies oraz siano łąkowe dobrej jakości. Po zakończeniu 14 dnia życia wprowadza się mieszankę treściwą typu CJ w formie sypkiej o zawartości 21% białka. Wadami tego systemu są: duże koszty odchowu na mleku, opóźnienie rozwoju żwacza, możliwość wystąpienia biegunek.
(rpf) jp / Źródło: Błażej Zielonka / doradca żywieniowy PFHB
Zaloguj się lub załóż konto, Twoja nazwa zostanie automatycznie przypisana do komentarza.