Kiedy używać oprysków środkami ochrony roślin – czy to w ogóle konieczne?

Oprysk upraw przy użyciu opryskiwacza plecakowego[/caption]

Środki ochrony roślin mają za zadanie ich ochronę przed szkodnikami, chwastami i grzybami. Z uwagi na fakt, że często wykorzystywane są w sadownictwie oraz w uprawach roślin jadalnych, muszą mieć stosowne atesty i być sprawdzone pod względem toksyczności dla ludzi, zwierząt i środowiska naturalnego. W żadnym wypadku nie wolno używać środków ochrony roślin niezgodnie z ich przeznaczeniem, w zmodyfikowanej dawce – bez konsultacji z ekspertem czy też wzięcia pod uwagę aktualnych warunków atmosferycznych. / materiał partnera

Przed czym chronić rośliny?

Zarówno rośliny domowe, jak i rośliny uprawne oraz drzewa owocowe mogą prawidłowo rosnąć i rozwijać się tylko wtedy, gdy umiejętnie zapobiegamy rozprzestrzenianiu się chwastów, szkodników i sprawców chorób.

Bruksela ugina się przed protestami – wstrzymuje planowane ograniczenia w stosowaniu środków ochrony roślin

Podział środków ochrony roślin

Ze względu na to, co zwalczają, środki ochrony roślin dzielimy na:

• insektycydy (zwalczają owady),
  

  Ochrona przed szkodnikami jesienią. Co warto robić przed użyciem preparatu?

• herbicydy (zwalczają chwasty),

• fungicydy (zwalczają grzyby),
• rodentycydy (zwalczają gryzonie),

• moluskocydy (zwalczają ślimaki),
  

  Naloty mszycy trzmielinowo-burakowej na plantacje buraka

• algicydy (zwalczają glony),
• nematocydy (zwalczają nicienie).
  

  Evita Kanon – wsparcie i odżywienie roślin w krystalicznej formie

Przyjrzyjmy się bliżej trzem pierwszym grupom środków, bo to one stosowane są najczęściej, i sprawdźmy, jakie preparaty do oprysków są dostępne na rynku.

Insektycydy, czyli środki owadobójcze

Insektycydy to chemiczne środki ochrony roślin, zabijające jeden lub kilka gatunków insektów, oddziałujące na nie szkodliwie bądź też pozwalające pozbyć się ich z uprawy.

Do najpopularniejszych insektów żerujących na roślinach uprawnych, warzywniczych i sadowniczych należą:

• Stonka – atakuje głównie ziemniaki, ale może pojawić się także na innych roślinach psiankowatych (papryka, pomidory); zwalcza się ją, stosując np. Kestrel 200 SL, Los Ovados 200 SE, Mospilan 20 SP, D-ACT -PAK.
  

  Herbicydy w kukurydzy – prawidłowy dobór herbicydów kluczem do czystej plantacji

• Mszyca – może żerować na praktycznie wszystkich roślinach: drzewach, krzewach, pnączach, bylinach, roślinach jednorocznych, cebulowych, warzywach, roślinach sadowniczych oraz roślinach doniczkowych; zwalcza się ją, wykorzystując np. Karate Zeon 050 CS czy Mospilan 20 SP albo preparaty naturalne: Emulpar 940EC, Agricolle Spray, Insekt Control.
• Przędziorek – atakuje cyprysiki, świerk pospolity i biały, jałowce, jodłę koreańską i żywotniki (tuje); zwalcza się go poprzez zastosowanie preparatów takich jak Envidor 240 S.C., Magus 200 S.C. czy Zolone 350 EC.
  

  Jaki adiuwant do herbicydów warto wybrać?

• Mączlik – atakuje głównie rośliny kapustne, zwłaszcza te o pokarbowanych liściach, p.. jarmuż, a także truskawki, ogórki, paprykę i dynię; walka z nim polega na użyciu takich preparatów, jak np. Admiral 100 EC, Nomolt 150 SC, Talstar 100 EC (na owady dorosłe) lub Rimon 100 EC (działa na larwy mączlika).

Oprysk róż

Jeśli nie chcemy stosować środków chemicznych, warto zapoznać się biologicznym metodami zwalczania szkodników. Polegają one m.in. na celowym wykorzystaniu jednego żyjącego organizmu przeciw drugiemu, wymagają poznania naturalnych wrogów szkodników i zapewnienia im odpowiednich warunków bytowania.

Herbicydy, czyli preparaty na chwasty

Herbicydy pozwalają pozbyć się chwastów. Niektóre działają selektywnie i zabijają wyłącznie określone gatunki roślin, inne są nieselektywne i niszczą niemalże wszystkie rośliny. Działają układowo (są wchłaniane przez liście lub korzenie i hamują procesy fizjologiczne) albo kontaktowo (niszczą te fragmenty roślin, z którymi bezpośrednio się zetkną).

Orka wiosenna. Kiedy warto to zrobić?

Chwasty dwuliścienne (m.in. mniszek lekarski, koniczyna, bluszczyk kurdybanek, mak polny, fiołek, komosa, przytulia czepna) usuwa się, stosując np. Chwastox Turbo czy Starane. Chwasty jednoliścienne (trawy, np. perz; samosiejki zbóż) zwalczają np. Agil S 100 EC i Targa Super 05 EC.

Fungicydy – środki grzybobójcze

Fungicydy to preparaty grzybobójcze. Mogą opóźniać lub wstrzymywać pojawianie się nowych objawów chorobowych, ale większość z nich jest przeznaczona wyłącznie do zapobiegania chorobom, dlatego nie są zbyt skuteczne, gdy symptomy choroby już są widoczne.

Nielegalne środki ochrony roślin. Dlaczego są takie groźne?

Grzyby to jedna z najpoważniejszych przyczyn szkód w uprawach na całym świecie. Bardzo często trudno określić, jaki grzyb zaatakował daną roślinę, i stwierdzenie tego wymaga konsultacji naukowej.

Uprawy atakowane są przez:

• grzyby lubiące wilgoć (oomycety lub pseudogrzyby takie jak Pythium, Phytophthora lub pleśń puchlinowa),

• grzyby nekrotroficzne, które preferują martwe komórki roślin, takie jak Botrytis,
  

  Efektywna ochrona przed chwastami. Jakie środki są najbardziej skuteczne w sezonie wiosennym?

• grzyby biotroficzne (potrzebują żywych komórek, aby móc zarażać i się rozmnażać), np. mączniak Sphaerotheca pannosa na róży i rdza japońska (Puccinia horiana) na chryzantemie.

Do najpopularniejszych fungicydów należą Agrecol Scorpion 325 S.C., Agrecol Miedzian 50 WP czy Substral Saprol Hobby RTU.

Kiedy zbierać kukurydzę na kiszonkę?

Czym są adiuwanty?

Adiuwanty to substancje pomocnicze wpływające na działanie środków ochrony roślin. Mają one za zadanie:

• zwiększyć skutecznoś
• środków ochrony roślin,

• neutralizowa

• wpływ innych czynników, które mogą zmniejszyć efektywność ich działania,
• wzmocni

• działanie środków chwastobójczych (mogą je nieco przyspieszyć i zapobiega

• spłukiwaniu preparatów przez przelotne deszcze, ograniczając parowanie).

Wyróżniamy adiuwanty modyfikujące (kondycjonują stan wody) oraz aktywujące (ułatwiają przenikanie substancji do tkanki roślin).

Poczytaj o tym, jak adiuwanty wpływają na funkcjonowanie ogrodu ekologicznego.

 

Oprysk drzewka owocowego

Czym kierować się przy wyborze środków ochrony roślin?

Decyzji o potraktowaniu upraw środkami ochrony roślin nie należy podejmować pochopnie. Konieczna jest uprzednia dokładna lustracja plantacji czy sadu, mająca na celu stwierdzenie obecności chorób, szkodników i chwastów oraz określenie nasilenia ich występowania. Jeśli przeprowadza się obserwacje samodzielnie, przydadzą się:

• Lupa, dzięki której możliwe jest zauważenie najdrobniejszych zmian/szkodników na roślinach.

• Żółte naczynia z małymi otworkami w pobliżu krawędzi, które wypełnia się wodą z dodatkiem kilku kropli płynu zmniejszającego napięcie powierzchniowe. Jest to najlepszy sposób monitorowania nalotów i aktywności np. szkodników rzepaku, zbóż, kukurydzy, roślin strączkowych. Do naczyń należy zaglądać minimum dwa razy w tygodniu.

• Tablica klejowa w kolorze białym lub żółtym. Klejowa pułapka pozwoli na stwierdzenie, czy naszym uprawom nie zagrażają pryszczarek zbożowiec, ploniarka zbożówka, stonka kukurydziana, szkodniki rzepaku, nasionnica czy miodówka gruszowa.
• Pułapki feromonowe (wykorzystujące syntetyczne związki odpowiadające zapachowi feromonów wydzielanych przez samice owadów, na które zdolne są reagować tylko samce tego samego gatunku). Złapać się w nie mogą: omacnica prosowianka, stonka kukurydziana, rolnice, motyle zwójkówek czy owocówka jabłkóweczka.

Z punktu widzenia plantatora ważna jest wiedza o tym, że terminy faz rozwojowych roślin i stadiów rozwojowych szkodników są w wielu przypadkach zbliżone do siebie, np. kwitnienie lilaka (bzu) pospolitego zbiega się w czasie z wylotem zimujących chrząszczy stonki ziemniaczanej. Świadomość ta pozwala na podjęcie lustracji swoich roślin we właściwym czasie.

Jeśli nie jesteśmy w stanie samodzielnie stwierdzić, jaka choroba lub szkodnik zaatakowały nasze rośliny, trzeba skontaktować się z doradcą rolniczym lub z odpowiednim ośrodkiem naukowym.

Gdy zapadnie decyzja o zastosowaniu środków ochrony roślin, wśród kryteriów doboru powinny się znaleźć:

• nasilenie problemu,

• dobro roślin,
• wpływ wybranego preparatu na środowisko.

Równie ważna jest droga aplikacji preparatu, aby trafiał on dokładnie tam, gdzie jest to absolutnie niezbędne.

Oprysk w ogródku warzywnym

Kiedy stosować środki ochrony roślin?

Od 1 stycznia 2014 roku na terenie wszystkich krajów członkowskich Unii Europejskiej istnieje obowiązek stosowania ogólnych zasad integrowanej ochrony roślin, która kładzie nacisk na uzyskanie zdrowych plonów przy minimalnych zakłóceniach funkcjonowania ekosystemu rolniczego i zachęca do stosowania naturalnych sposobów zwalczania organizmów szkodliwych dla roślin.

Zawsze wtedy, gdy jest to możliwe, priorytetowo należy traktować naturalne rozwiązania alternatywne w stosunku do środków chemicznych. Są jednak sytuacje, w których użycie chemii jest nieodzowne, np. kiedy zaplanowane środki ochrony biologicznej okazują się być niewystarczające, a inwazja szkodnika – większa niż przewidywana. Użycie chemicznych środków ochrony roślin jest uzasadnione jedynie wtedy, gdy inne metody nie przynoszą oczekiwanych rezultatów.

Jak stosować środki ochrony roślin?

Środki ochrony roślin muszą być stosowane zgodnie z przeznaczeniem. W niektórych sytuacjach możliwe jest użycie niższych dawek niż te zalecane na etykiecie środka, jednak decyzja w tej kwestii powinna być podejmowana z dużą ostrożnością i w oparciu o dokładne przeanalizowanie sytuacji oraz możliwych konsekwencji w przyszłości. Dawkę należy dobrać zgodnie z zaleceniem producenta w oparciu o etykietę, biorąc również pod uwagę:

• fazę rozwojową roślin,

• ich kondycję,

• warunki pogodowe (wiatr, temperatura powietrza, temperatura gleby, wilgotność),
• typ gleby,

• zawartość substancji organicznej.

Nie bez znaczenia jest technika oprysku. Dobór właściwego opryskiwacza powinien uwzględniać:

• zalecenia zawarte na etykiecie środka,

• wielkości kropel (rodzaj opryskiwania),

• zwalczany organizm (choroby, szkodniki, chwasty),
• mechanizm działania środka ochrony roślin,

• warunki pogodowe (prędkość wiatru, temperatura powietrza).

Sprawdź ofertę rozpylaczy do Twojego ogrodu.

Ekologiczne środki ochrony roślin

Ekologiczne środki ochrony roślin powstają na bazie składników naturalnych. Nie są toksyczne dla środowiska, nie wpływają też negatywnie na owady zapylające nasze drzewa owocowe – szczególnie pszczoły, których jest coraz mniej, ale także muchówki, motyle, chrząszcze, trzmiele i inne. Zwalczają szkodniki, nie stwarzając zagrożenia dla organizmów pożytecznych wprowadzonych do uprawy.

Do ekologicznych oprysków zaliczamy:

• opryski drzew owocowych na przedwiośniu preparatami olejowymi, opartymi głównie na oleju parafinowym, np. Promanal 60 EC lub Treol 770 EC, albo produkowanymi na bazie oleju rydzowego, np. Emulpar 940 EC – zwalczają miseczniki, przędziorki i mszyce;
• opryski fungicydem miedziowym Miedzian Extra 350 S.C. wiosną i jesienią – zwalczają zarazę ogniową, parcha i przeciwdziałają kędzierzawości liści;

• całoroczne opryski preparatami na bazie wyciągów z roślin pospolitych, takich jak: mniszek lekarski, krwawnik pospolity, pokrzywa, skrzyp polny, a także cebula i czosnek.

(rup) materiał partnera