Konkursy odbywają się pod auspicjami programu "Owca Plus do roku 2020", który od blisko 10 lat wspiera w regionie hodowlę owiec, a także ochronę bioróżnorodność hal i polan Beskidów oraz cennych muraw Jury Krakowsko-Częstochowskiej. W poprzednich latach na ten cel samorząd przeznaczał rocznie 600-700 tys. zł.

Na pierwszy z tegorocznych konkursów, którego celem jest ochrona bioróżnorodności i krajobrazu poprzez wypas owiec na wybranych halach w Beskidach, a także owiec i kóz na murawach Jury Krakowsko-Częstochowskiej, przeznaczonych zostało 498 tys. zł. Zdecydowana większość tej kwoty trafi w góry – 415 tys. zł. Na realizację projektów na Jurze przeznaczonych zostało 83 tys. zł.

Oferty muszą uwzględniać wypas owiec ras lokalnych na co najmniej 500 ha hal i polan w Beskidach oraz nie mniej niż 100 ha na Jurze. Propozycje mogą obejmować m.in. opiekę nad stadami, w tym ich dozorowanie oraz zapewnienie pomocy weterynaryjnej. Pieniądze można przeznaczyć na zakup tzw. pastuchów elektrycznych, czy też wykonanie obiektów infrastruktury pasterskiej, jak bacówki, czy szałasy. Dofinansowane zostanie wykonanie drewnianych poideł, zagród, a także tradycyjnego sprzętu, jak kotły, puciera, czyli drewniane naczynia z klepek, i czerpaki.

Drugi konkurs ma na celu wsparcie projektów w dziedzinie pielęgnowania i rozwijania tożsamości lokalnej, ekologii, kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego, ochrony dziedzictwa przyrodniczego. „Wsparcie można pozyskać m.in. na organizację festynów, wystaw, wydarzeń promujących tradycję pasterską Beskidów oraz Jury Krakowsko-Częstochowskiej związaną z obyczajami, potrawami oraz folklorem i sztuką inspirowaną pasterstwem. Promowane będą także projekty wydawnicze oraz realizacje kampanii społecznych. Budżet konkursu wynosi 82 tys. zł” – podało biuro prasowe urzędu.

Trólka poinformował, że o wsparcie z budżetu samorządu województwa w obu konkursach mogą się starać m.in. organizacje pozarządowe, spółdzielnie socjalne oraz stowarzyszenia samorządu terytorialnego. Oferty należy składać do 15 kwietnia. Rozstrzygnięcie nastąpi 15 maja.

Program Aktywizacji Gospodarczej oraz Zachowania Dziedzictwa Kulturowego Beskidów i Jury Krakowsko-Częstochowskiej "Owca Plus" jest realizowany od 2007 r. Już po dwóch pierwszych latach zaobserwowano zwiększenie powierzchni terenów pastwiskowych i pogłowia owiec oraz rozwój bioróżnorodności roślinności łąk czy polan. Na jego starcie w Beskidach wypasano ok. 1 tys. owiec, a na Jurze ok. 100. W 2012 r. w Beskidach hodowano już ok. 3,5 tys. owiec, zaś na Jurze 700 owiec i kóz.

Zauważalne było też większe zaangażowanie społeczności lokalnych w podtrzymywanie tradycji i zwyczajów, a także silniejsze zainteresowanie turystów pasterstwem i czynną ochroną przyrody.

W 2010 r. samorząd woj. śląskiego zdecydował o kontynuowaniu programu do 2014 r., a później został przedłużony do 2020 r. (PAP)